Wat is Montessori speelgoed? Alles wat je als ouder wil weten

Steeds meer ouders horen over Montessori speelgoed en vragen zich af: wat maakt dit speelgoed zo bijzonder? Is het écht anders dan gewoon educatief speelgoed? En waarom wordt het vaak aanbevolen door pedagogen en experts?

In deze blog leg ik je uit wat Montessori speelgoed is, waarom het zo waardevol kan zijn voor de ontwikkeling van je kind, en hoe je het thuis kunt gebruiken. Ook ontdek je het verschil tussen Montessori speelgoed en bijvoorbeeld open einde speelgoed, en krijg je praktische tips om te beginnen.

Wat is Montessori speelgoed precies?

Montessori speelgoed is speelgoed dat aansluit bij de Montessori-methode, ontwikkeld door Maria Montessori. Deze visie draait om leren door zelf te ontdekken, op je eigen tempo, en met materialen die aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind.

Kenmerkend voor Montessori speelgoed:

• Eenvoudige, duidelijke vormen zonder overbodige prikkels zoals licht en geluid.

• Natuurlijke materialen zoals hout, stof of metaal, zodat kinderen de echte wereld leren kennen.

• Zelfcorrigerend, waardoor kinderen zelf zien of ze iets goed doen (bijvoorbeeld een puzzelstukje dat alleen past op de juiste plek).

• Praktische toepassingen, zoals speelgoed dat lijkt op ‘echte’ voorwerpen uit het dagelijks leven.

Een mooi voorbeeld is een TickiT houten vormenpuzzel: kinderen zien meteen of een vorm klopt en ervaren voldoening als het lukt, zonder dat een volwassene steeds hoeft in te grijpen.

Waarom kiezen ouders voor Montessori speelgoed?

Veel ouders merken dat kinderen met Montessori speelgoed rustiger spelen en langer gefocust blijven. Omdat het speelgoed geen schreeuwerige kleuren of geluiden heeft, kan een kind zich beter concentreren op de handeling.

Daarnaast stimuleert Montessori speelgoed:

• Zelfstandigheid en zelfvertrouwen – een kind leert iets zélf te doen en krijgt daar plezier in.

• Motorische vaardigheden – denk aan stapelen, sorteren, gieten of knopen.

• Concentratie en logisch denken – door telkens te herhalen en ontdekken.

• Een gevoel voor orde en structuur – alles heeft een eigen plek en functie.

Bijvoorbeeld een eenvoudige houten deegroller is ideaal voor praktische leven-oefeningen: kinderen rollen klei of deeg, net zoals in de keuken. Zo leren ze echte vaardigheden op een veilige manier.

Wil je het extra rustig en uitnodigend maken? Combineer Montessori materialen met een overzichtelijke speelhoek en meubels, zodat je kind zelf kan pakken en opruimen.

Montessori speelgoed per leeftijd

Montessori speelgoed sluit altijd aan bij wat een kind op dát moment kan en wil ontdekken.

• Baby’s – grijpringen, eenvoudige rammelaars, zachte stoffen boekjes.

• Dreumesen/peuters – stapelbekers, vormenstoven, sorteerspellen, houten blokken.

• Kleuters – telmateriaal, puzzels, praktische activiteiten zoals schenken, gieten, of knopen.

Een merk dat hier prachtig op aansluit is Grapat. Hun houten figuren, schalen en bakjes nodigen uit tot sorteren, tellen en combineren – precies wat jonge kinderen van nature willen doen.

Ook Learning Resources MathLink® Cubes zijn een leuke aanvulling: kinderen kunnen tellen, patronen maken en eerste rekenvaardigheden oefenen op een speelse manier.

Montessori speelgoed vs. open einde speelgoed

Veel ouders verwarren Montessori speelgoed met open einde speelgoed. Toch is er een verschil.

• Montessori speelgoed heeft vaak één duidelijke functie – bijvoorbeeld een vormenstoof om vormen te leren herkennen.

• Open einde speelgoed heeft geen vast doel en laat ruimte voor fantasie, zoals houten blokken, speeldoeken of sensorisch materiaal.

Beide speelvormen zijn waardevol en kunnen elkaar mooi aanvullen. Je kunt bijvoorbeeld Montessori puzzels combineren met open einde materialen zoals Laura’s Play Cotton speeldoeken of speelrijst. Zo kan een kind eerst doelgericht spelen en daarna vrij experimenteren.

Ook sensorische materialen zoals kinetisch zand passen goed in een Montessori-hoek: kinderen voelen, gieten en ontdekken wat het materiaal doet.

Hoe pas je Montessori thuis toe?

Je hoeft geen hele school om te bouwen om Montessori thuis toe te passen. Met een paar simpele stappen kom je al een heel eind:

1. Maak speelgoed bereikbaar – zet het op lage planken of in manden zodat je kind het zelf kan pakken.

2. Kies voor minder, maar beter speelgoed – liever een paar goede houten materialen dan een kast vol plastic.

3. Creëer rust en orde – leg niet te veel tegelijk neer en wissel het speelgoed af.

4. Laat je kind zelf ontdekken – kijk mee, maar grijp niet direct in.

Een rustige inrichting helpt hierbij. Denk aan Montessori-meubels om het overzichtelijk te houden. En voor sensorische rustmomenten zijn Petit Boum flessen ideaal: kinderen kijken gefascineerd naar de bewegingen en kleuren, wat kalmeert en de aandacht vasthoudt.

Waar koop je Montessori speelgoed?

Montessori speelgoed is geen officieel merk, maar een visie op leren en spelen. Je vindt het vooral in duurzame materialen zoals houten speelgoed, puzzels, sorteersets en praktische levensmaterialen.

Merken die goed aansluiten bij deze manier van spelen zijn bijvoorbeeld:

• Grapat – houten figuren en schalen voor sorteren en tellen

• TickiT – educatieve puzzels, spiegels en vormen

• Petit Boum – sensorische flessen voor kalm en gefocust spel

• Laura’s Play Cotton – speeldoeken voor open einde spel

• Learning Resources – reken- en sorteermaterialen

Zo kun je zelf een mooie mix samenstellen die past bij de leeftijd en interesse van je kind.

Tot slot

Montessori speelgoed helpt kinderen op een natuurlijke en rustige manier leren, zonder dat je als ouder steeds moet sturen. Het sluit aan bij hun eigen nieuwsgierigheid en stimuleert vaardigheden die ze in het dagelijks leven nodig hebben.

Wil je zelf ervaren hoe fijn dit soort materialen werkt? Neem eens een kijkje bij ons assortiment houten speelgoed en ontdek welke materialen passen bij jouw kind. Met een paar eenvoudige aanpassingen creëer je thuis al een omgeving waarin je kind zelfstandig kan ontdekken, spelen en groeien.